Iets over belichting en grijskaart
Een foto staat of valt voor een deel met de belichting. Is deze niet goed, dan is er vaak nog wel iets in de nabewerking te corrigeren, maar ideaal is het niet. Er zijn drie instellingen op je camera die de belichting bepalen: de sluitertijd, het diafragma en de lichtgevoeligheid. Verander je er een, dan moet je voor eenzelfde belichting ook minstens één van de andere twee in tegenovergestelde richting aanpassen. Ik ga er even van uit dat dit bekend is.
Waarschijnlijk is de rol van de lichtmeter in je camera minder bekend. Deze lichtmeters zijn afgesteld op gemiddeld grijs (in vaktermen: 18% grijs). De lichtmeter vertaald het binnenkomende licht naar dit 18% grijs. In doorsnee gevallen is dit een prima uitgangspunt. Er zijn echter scenes waar deze gemiddelde meting een minder juiste belichting oplevert. Denk aan een sneeuwlandschap, of een scene met veel donker. De witte sneeuw wordt naar grijs vertaald, en wordt grauw weer gegeven (=onderbelicht). Om de sneeuw weer wit te krijgen, moet je dus iets overbelichten. Voor de donkere scene geldt het omgekeerde: om het donker weer donker te krijgen moet je iets onderbelichten. Hier biedt de grijskaart uitkomst.
Grijskaart
Een grijskaart is een stuk karton of plastic met 18% grijze kleur. Een meting op deze kaart geeft een correcte belichting. Onderstaand plaatje geeft het resultaat van een opname van een grijskaart, een vel wit papier, en een vel zwart papier.
De eerste kolom geeft de opname weer met de belichting zoals door de camera geïnterpreteerd. Je ziet dat de grijskaart, het witte vel en het zwarte vel er eender uitzien: het wit en zwart zijn grijs geworden.
In de tweede kolom is de belichting met twee stops gecorrigeerd door de sluitertijd aan te passen. Je ziet dat de sluitertijd in de gecorrigeerde opnamen min of meer gelijk is aan de sluitertijd bij de opname van de grijskaart.
Hoeveel je moet corrigeren hangt van de situatie af: hoe fel is het licht, hoeveel wit is er. In zulke gevallen kun je het beste een paar opnamen met verschillende belichtingen maken, bijvoorbeeld bij sneeuw van +3 tot +1 stop. Of je gebruikt een grijskaart. Let er dan op dat de grijskaart in hetzelfde licht staat als je onderwerp, en dat je het licht meet met de kaart beeldvullend in beeld (je hoeft niet scherp te stellen).
Een goedkoop alternatief voor de grijskaart is de binnenkant van je hand.
Happy photographing!